تئاتر قزوین به‌رغم داشتن هنرمندان مجرب از داشتن آموزشگاه‌های آزاد محروم است و وقتی هنرجو می‌بیند که هیچ امکانی برای ورود او به عرصه حرفه‌ای اجرای نمایش وجود ندارد؛ از آموزش دیدن و یادگرفتن این رشته دلسرد می‌شود و ترجیح می‌دهد در رشته‌ای فعالیت کند که امکان ارائه اثر برای او وجود داشته باشد.
تئاتر قزوین به‌رغم داشتن هنرمندان مجرب از داشتن آموزشگاه‌های آزاد محروم است و وقتی هنرجو می‌بیند که هیچ امکانی برای ورود او به عرصه حرفه‌ای اجرای نمایش وجود ندارد؛ از آموزش دیدن و یادگرفتن این رشته دلسرد می‌شود و ترجیح می‌دهد در رشته‌ای فعالیت کند که امکان ارائه اثر برای او وجود داشته باشد.
گزارش نشریه تقاطع شماره 2 | با وجود نقش مؤثر و مهم آموزشگاه‌های آزاد تئاتر در کشف استعداد و آموزش هنرجویان این رشته و پرورش نسل آینده هنرمندان نمایش، استان قزوین از وجود چنین آموزشگاه‌هایی محروم است و به جز آموزش پاره‌وقت و ضعیف این هنر در بعضی از مجتمع‌ّهای فرهنگی و هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد و دوره‌های آموزشی انجمن هنرهای نمایشی، هیچ نهاد رسمی و مشخصی برای آموختن تئاتر به علاقه مندان قزوینی وجود ندارد. ضمن اینکه بعضی هنرآموزان این رشته از کیفیت پایین و غیرقابل قبول دوره‌های آموزشی مذکور یاد می‌کنند. بنابراین ضرورت دارد تمهیداتی اساسی برای راه‌اندازی آموزشگاه‌های تئاتر در استان اندیشیده شده و از فعالان این عرصه حمایت جدی انجام شود.
هزینه بالای تاسیس آموزشگاه تئاتر
یک کارشناس ارشد کارگردانی تئاتر درباره علت وجود نداشتن آموزشگاه‌های آزاد تئاتر در استان گفت: برای راه‌اندازی آموزشگاه تئاتر باید ساختمان بزرگی در نظر گرفته شود که حتماً محل تمرین یا پلاتویی با مساحت 40 تا 50 متر مربع و دیوارهای آکوستیک (صداگیر) داشته باشد تا هنرجویان بتوانند به صورت جمعی در آن، بیان و صدا را تمرین کنند.
بهنام علی‌بخشی با بیان اینکه اجاره چنین ساختمانی مستلزم صرف هزینه بالایی است، افزود: اگر کسی آموزشگاهی با شرایط فوق را تاسیس کند، مجبور است شهریه بالایی از هنرآموزان بگیرد و افراد کمی در استان ما هستند که حاضر باشند برای یادگیری تئاتر هزینه زیادی کنند و با دریافت شهریه‌های پایین نیز نمی‌توان هزینه‌های آموزشگاه را تامین کرد.
وی مقدار شهریه آموزشگاه‌های تئاتر تهران برای هر دوره آموزشی را حدود 5/1 میلیون تومان عنوان کرد و ادامه داد: تاکنون چند نفر از هنرمندان قزوین برای تاسیس آموزشگاه آزاد تئاتر مجوز گرفته‌اند که متاسفانه به دلیل هزینه بر بودن بیش از حد اداره این نوع آموزشگاه و اطمینان نداشتن از بازگشت سرمایه موفق به تاسیس آموزشگاه خود نشدند.
دوره‌های آموزشی تئاتر استان
این پیشکسوت تئاتر قزوین در مورد دوره‌های آموزشی تئاتر در استان بیان کرد: در حال حاضر دانشگاه جامع علمی و کاربردی فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین در 2 مقطع کاردانی بازیگری نمایش و کارشناسی تئاتر کاربردی، با اتکا به اصول آکادمیک و دانشگاهی هنرهای نمایشی، هنرمندانی را در این زمینه تربیت می‌کند.
علی‌بخشی با اشاره به کلاس‌های آموزشی انجمن نمایش گفت: این انجمن هر ساله و به صورت فصلی کلاس‌هایی را برای آموزش مبانی بازیگری، کارگردانی و نظریه عمومی تئاتر به هنرجویان و علاقه‌مندان این رشته برپا می‌کند که در شهر قزوین، این کلاس‌ها در مجتمع فرهنگی و هنری ارشاد برگزار می‌شوند.
وی اضافه کرد: همچنین همه دفاتر، شعبه‌ها و کانون‌های انجمن نمایش در شهرستان‌های دیگر استان مانند آبیک، البرز و تاکستان، سالانه بین 20 تا 30 هنرجوی مبتدی و تازه کار را آموزش می‌دهند؛ ضمن اینکه هر ماه، کارگاه‌های آموزشی عملی با موضوعاتی همچون نمایشنامه‌نویسی، بازیگری و کارگردانی در شهرستان‌ها برپا می‌کنیم.
نبود حمایت از تاسیس آموزشگاه
یک بازیگر و کارگردان جوان قزوینی هم با یادآوری اینکه 2 سال پیش، اقدام به تاسیس آموزشگاه آزاد تئاتر کرده است، گفت: با توجه به شرایط و ضوابط سختی که اداره نظارت بر اماکن عمومی برای راه‌اندازی آموزشگاه‌های هنری در نظر گرفته، نتوانستیم جایی مطابق با این شرایط که میزان اجاره مناسبی داشته باشد، پیدا کنیم.
علیرضا یونسی با بیان اینکه هیچ حمایت مالی و تسهیلاتی در اختیار مؤسسان آموزشگاه قرار نمی‌گیرد، افزود: داشتن مدرسان خوب و مجرب از جمله الزامات راه‌اندازی آموزشکده‌های تئاتر است؛ ضمن اینکه لازم است سرفصل‌های درسی مدون و درستی برای آموزش هنرهای نمایشی وجود داشته باشد تا هنرجو به بیراهه نرود.
وی دارا بودن مدرک و تحصیلات دانشگاهی را از الزامات تدریس تئاتر ندانست و ادامه داد: هنرمندان به اصطلاح تجربی کار، به شرط اینکه در زمینه آموزش نمایش کارکرده و تجربه داشته باشند و همچنین اهل مطالعه بوده و دغدغه درست آموختن این هنر را داشته باشند، می‌توانند به آموزش تئاتر بپردازند.
وجود آموزشکده‌های غیررسمی
این بازیگر تئاتر با اشاره به وجود مراکز غیررسمی و خصوصی آموزش این رشته در استان، گفت: چند سال پیش، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای اساتید و مربیان رشته‌های هنری مجوز تدریس صادر می‌کرد، ولی با توجه به اینکه امروز چنین مجوزی وجود ندارد، بسیاری از افراد، بدون هیچ شایستگی خاصی به آموزش تئاتر مشغول هستند.
یونسی، ضمن مقایسه نحوه آموزش تئاتر در آموزشگاه‌های آزاد و مراکز دانشگاهی عنوان کرد: اگرچه در آموزشگاه‌های آزاد به وجوه تجربی و عملی تئاتر بیشتر اهمیت داده می‌شود، اما در دانشگاه‌ها سرفصل‌ها و کتاب‌های معتبر آموزشی به دانشجویان معرفی می‌شود که باعث می‌شود هنرمندان بهتر مسیر کاری خود را پیدا کنند.
وی، کمبود مدرسان توانمند و محدود بودن فضای کار در تئاتر قزوین را در زمره دلایل بی انگیزگی هنرآموزان برای یادگیری این هنر برشمرد و ادامه داد: اگر هنرمندی توانسته باشد در طول سال‌های فعالیت خود، شاگردان زیادی را تربیت کند که در عرصه حرفه ای تئاتر موفق باشند، کلاس‌های آموزشی او مورد اقبال هنرجویان واقع می‌شود.
چشم اندازی روشنی برای کار وجود ندارد
یکی از کارگردانان تئاتر استان نیز با تاکید بر اینکه قزوین از ظرفیت بالایی برای استقرار آموزشکده‌های تئاتر برخوردار است، گفت: وجود هنرمندان خلاق و مردمی که به خوبی این هنر را می‌فهمند، این ظرفیت مناسب را به وجود آورده است.
محمد شهسواری در خصوص استقبال کم هنرآموزان قزوینی از آموختن تئاتر نیز توضیح داد: وقتی هنرجو می‌بیند که هیچ امکانی برای ورود او به عرصه حرفه‌ای اجرای نمایش وجود ندارد، از آموزش دیدن و یادگرفتن این رشته دلسرد می‌شود و ترجیح می‌دهد در رشته‌ای فعالیت کند که امکان ارائه اثر برای او وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: در حالی که در آموزشگاه‌های آزاد تئاتر پایتخت، هنرآموزان به راحتی امکان حضور و نقش آفرینی در اجراهای عمومی را پیدا می‌کنند، در استان قزوین هنوز یک سالن استاندارد و آبرومند برای روی صحنه بردن آثار نمایشی داریم و حتی امکان انجام کار برای برخی از تئاتری‌های باسابقه استان نیز وجود ندارد.
با این همه به نظر می‌رسد که هنوز اراده جدی برای توسعه آموزش هنر نمایش در استان قزوین وجود ندارد و هنرجویان تئاتر ما، در خواب غفلت مسئولان فرهنگی ما باید علائق و استعدادهای هنری خود را با پرداخت شهریه‌های بالا در آموزشگاه‌های تئاتر پایتخت دنبال کنند.
