نقش یک زن فقط به مادری خلاصه نمیشود. در بُعد خانوادگی، زن دارای نقشها و کارکردهای مختلفی است و میتواند نقش دختری، خواهری و همسری نیز داشته باشد و در بُعد اجتماعی به واسطه فعالیت و شغلش میتواند نقشهای دیگری را نیز بر عهدهدار شود.
نقش یک زن فقط به مادری خلاصه نمیشود. در بُعد خانوادگی، زن دارای نقشها و کارکردهای مختلفی است و میتواند نقش دختری، خواهری و همسری نیز داشته باشد و در بُعد اجتماعی به واسطه فعالیت و شغلش میتواند نقشهای دیگری را نیز بر عهدهدار شود.
یادداشت نشریه تقاطع شماره 21 | وقتی صحبت از زن میشود؛ خصوصیاتی مانند لطافت، مهربانی و صبوری به یاد انسان میآید و پُررنگترین نقش او یعنی مادری در ذهن نمود عینیتری پیدا میکند حال آنکه نقش یک زن فقط به مادری خلاصه نمیشود. در بُعد خانوادگی، زن دارای نقشها و کارکردهای مختلفی است و میتواند نقش دختری، خواهری و همسری نیز داشته باشد و در بُعد اجتماعی به واسطه فعالیت و شغلش میتواند نقشهای دیگری را نیز بر عهدهدار شود.
زنان تقریباً نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل میدهند و در حفظ سلامت و پویایی خانواده و جامعه نقش بسزایی دارند. شما هر روز باید با زنان تعامل کنید و ممکن است بخواهید بقیه زندگیتان را با یک زن سپری کنید. زمانی که شما شناخت بهتری از یک زن و ویژگیهای شخصیتی او داشته باشید و در صدد درک و آشنایی بیشتری با دغدغههای زن امروزی برآیید، در نتیجه زندگی شادتر و متعادلتری را تجربه خواهید کرد.
طبق نظریه روانشناس نامی «یونگ» یک زن چهار نقش اصلی یا چهار بُعد شخصیتی دارد که «کهن الگو» نامیده میشود و هر زنی آنها را با خود به دنیا میآورد. این چهار کهن الگو عبارتند از: معشوقه؛ مادر؛ آمازون و مادونا (بانو)
معشوقه، بخش جذاب و زیباگرای درون یک زن است که میل زیادی به زیبایی و زیبا بودن، توجه به جنبههای جنسی، عاشقانهها و... دارد که همگی از تجلیات درونی هستند. کم بودن معشوقه در زن باعث کاهش جذابیت او در نظر مرد شده و افراط در آن باعث دستاویزی برای تفریح مردان میگردد، اما تعادل آن منجر به شادی و شادابی زن میشود.
مادر، بخش حامی و سرپرستی زن است، اما زمانی که جنبه مادری به حد افراط برسد مرد را خفیف و خوار کرده و مادامالعمر او را پسربچهای وحشت زده و فاقد اعتماد به نفس نگه میدارد.
آمازون، اشاره به ویژگیهای مردانهی درون یک زن دارد. زنِ آمازون دارای تمرکز حواس بالا، هدف، اعتماد به نفس و در قالب همکار و رفیق و رقیب است. زن امروزی شدیداً به سوی جنبههای آمازون شخصیتش متمایل شده، ولی اگر فقط به این جنبه بپردازد از هویت اصلی خود فاصله گرفته و اگر بیتوجه به آن باشد به شخصیتی وابسته و بیاراده تبدیل میشود.
مادونا، اشاره به متانت، دید عمق، خلاقیت، معنویت و قدرت تحلیل زنان دارد. این نوع زن در پی کسب عظمت برای خود نیست و همواره از موفقیت دیگران حمایت میکند. کمبود مادونا باعث رفتارهای بچگانه، تصمیمات عجولانه و زود احساساتی شدن میشود و افراط آن از ویژگی معشوقه میکاهد و رابطه را دچار مشکل میکند.
زن در تعادل عاطفی و روانی و اجتماعی نقش بسیار مهمی دارد. اولین شرط داشتن جامعهای سالم و پویا، سلامت و پایداری خانواده است و پایههای شخصیتی یک زن در خانوادهاش ریخته میشود. پژوهشها نشان میدهند زنان و دخترانی که در خانوادههایی رشد کردهاند که روابط خوبی با والدین و اطرافیان خود نداشتند احتمالاً در زندگی مشترک و روابط خود دچار چالش میشوند.
با ورود زنان به بازار کار آنها عهدهدار نقشهایی جز مادری و همسری میشوند. در این میان گاهی دچار تنش شده و گاهی افزایش تعاملات اجتماعی اعتماد به نفس آنها را بالا برده و در واقع کیفیت زندگیشان افزایش مییابد. تحقیقات انجام شده در حوزه اشتغال زنان گویای آن است که اشتغال زنان، مانع نقش مادری و همسری آنها نیست و نه فقط منجر به توانمندی و خودشکوفایی شده که داشتن جایگاه اجتماعی از مهمترین مزایای اشتغال است و به سلامت روان زنان کمک زیادی میکند.
اما باید به این نکته نیز توجه داشت که متاسفانه اکثر اوقات رسانهها زنی را بهعنوان زن موفق و شایسته احترام به جامعه معرفی میکنند که شاغل باشد و این موضوع به حدی جدی شده که زنان نه به واسطه علاقه و نیاز مالی بلکه تنها برای پذیرش اجتماعی و جایگاه قابل قبول در صدد داشتن شغل هستند و زنان تحصیل نکرده یا خانهدار جایی در این بازنمایی رسانهها ندارند.
علیرغم پیشرفت زنان در بسیاری از زمینهها، بخشی از باور عام هنوز زنان را موجوداتی ضعیف، شکننده و حتی تزئینی میدانند. تعصبات کورکورانه و رفتارهای کلیشهای و کنترلگری از جمله افکاری هستند که به هویت زنان آسیب زده و منجر به مشکلات روانی برای آنان میشود؛ زیرا زنان بیشتر از مردان مستعد افسردگی و اضطراب هستند.
بهخاطر نقشهای اساسی زنها در خانواده و جامعه، انتظارهایی که از آنها میرود زیاد بوده و این امر فشارهای جسمی و روانی زیادی به زنان وارد میکند. از طرفی چون زنان به لحاظ احساسی حساستر هستند، آسیبپذیری آنها نیز بیشتر است. حال که اهمیت سلامت روانی زنان بر سلامت روان خانواده و جامعه را میدانیم شایسته است که برای ایجاد و حفظ آن تدابیر لازم را فراهم آوریم. از جمله کارهایی که میتوان در این زمینه انجام داد عبارتند از:
ایجاد فضای عدالت جنسیتی در جامعه و خانواده؛ آموزش و خودآگاهی زنان؛ ایجاد راهکارهایی برای توانمندسازی زنان؛ تقویت و حمایت از مهارت زنان؛ مشارکت زنان در مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی؛ ایجاد اشتغال برای زنان؛ برگزاری دورههای افزایش مهارتهای زندگی؛ آگاهی از حقوق قانونی زنان؛ آموزشهای خود مراقبتی و آموزش و توانمندسازی زنان خانهدار.
اهمیت زن و نقش محوری وی بر کسی پوشیده نیست. زنان سنگ بنای سلامت خانواده و توسعه اجتماعی هستند و موفقیت و بقای جامعه به حضور آنان بستگی دارد؛ بنابراین انتظار میرود با برقراری عدالت و احترام در همه زمینهها آنطور که شایسته است تکریم بانوان عزیز روزبهروز بیشتر شده و شاهد جامعهای سالم و شاد با حضور پُررنگ زنان باشیم.
انتهای پیام/